Jeśli grasz już na gitarze jakiś czas, zapewne widzisz postępy, które sprawiają ci sporo satysfakcji. Warto kontynuować naukę i nie poprzestawać na graniu kilku najbardziej popularnych bić i akordów. A być może już teraz wiesz, że odkryłeś swoją pasję i w każdej wolnej chwili pogłębiasz swoją wiedzę na temat gry na gitarze? W obu przypadkach ten tekst jest dla ciebie.

Dziś zajmiemy się tonacjami i transponowaniem. To temat, który na początku może wydawać się skomplikowany. Jednak bez obaw — najpóźniej za kwadrans podstawy będą dla ciebie jasne i poznasz kilka przekonujących powodów, dla których warto podjąć trud nauki.

Co to są tonacje i transponowanie?

Tonacja określa przynależność danego utworu do gamy, na której jest oparty. Aby ją rozpoznać, należy spojrzeć na znaki przykluczowe, zapisane na pięciolinii obok klucza wiolinowego (np. brak znaków oznacza tonację C-dur lub a-moll, jeden krzyżyk: G-dur, e-moll etc.). A co w przypadku, gdy nie grasz z nut? Wówczas zwróć uwagę na akordy, które rozpoczynają lub kończą dany utwór. Przykładowo, jeśli zaczyna się on chwytem C-dur, bardzo prawdopodobne, że tonacja to właśnie C-dur, a w przypadku piosenki zaczynającej się chwytem E — tonacja to e-moll.

Transpozycja to nic innego jak zmiana tonacji piosenki o jeden lub kilka półtonów. W Śpiewniku Wywroty możesz łatwo przetransponować akordy podane w opracowaniu używając przycisków znajdujących się nad tekstem piosenki: .

Po co nam transponowanie? Najczęściej po to, żeby dopasować skalę do możliwości wokalisty lub innych instrumentów. Czasem zmiana tonacji sprawia, że piosenka jest łatwiejsza do zagrania dla początkującego muzyka. Zdarza się również, że transpozycja jest konieczna, bo na instrumencie kończy się skala — najczęściej przekonują się o tym miłośnicy ukulele.

Najprostszą metodą transpozycji w górę jest kapodaster. To proste urządzenie ma formę „zacisku” zakładanego na gryf. To sprawia, że gitarzysta może stworzyć siodełko w dowolnym miejscu na podstrunnicy. Zakładając kapodaster na pierwszym progu, uzyskamy efekt dźwięków wyższych o jeden ton itd. Urządzenie nie jest drogie i całkiem porządnie wykonany przyrząd otrzymamy już za kilkadziesiąt złotych.

Dlaczego warto nauczyć się zmieniania tonacji?

Umiejętność transpozycji piosenek da nam dużo więcej możliwości i będzie kolejnym krokiem na drodze od grania dla siebie i znajomych do bycia profesjonalnym gitarzystą.

Zmiana tonacji umożliwi dopasowanie się do innych instrumentów lub skali głosowej wokalistów, ale przede wszystkim pozwoli lepiej i pewniej poruszać się po świecie dźwięków. Warto szukać odpowiedzi na swoje pytania, korzystać z darmowych, internetowych narzędzi do zmiany tonacji, zaopatrzyć się w tabele muzyczne (np. Uniwersalne tabele muzyczne autorstwa Jacka Bandkowskiego), a z czasem — samodzielnie próbować zmieniać tonacje. W taki sposób nabędziemy wiedzę konieczną do rozwijania się w świecie muzycznym i lepiej zrozumiemy zasady rządzące tonacjami, skalami i akordami.

Na koniec trochę motywacji, bo tego nigdy za wiele. Uwierz — nie ma większej satysfakcji niż rozwijanie się w kierunku, który nas pasjonuje. Nawet jeśli teraz tonacje i transponowanie wydają Ci się trudne, masz już niezbędne podstawy do zgłębiania tej wiedzy. Przy regularnej nauce już po miesiącu przyznasz, że rozumiesz coraz więcej, a może nawet zdziwisz się, jakim cudem mogłeś myśleć, że to trudne i nie do przeskoczenia. Daliśmy Ci podstawowe narzędzia, wykorzystaj je i działaj — trzymamy za ciebie kciuki bardzo, bardzo mocno.